Nội dung bài viết
Gen Z là ai?
Gen Z là thế hệ có năm sinh từ 1997 đến khoảng 2012, được xem là nhóm trẻ năng động, linh hoạt, tiếp cận công nghệ từ rất sớm. Đây cũng là thế hệ lớn lên trong thời đại Internet bùng nổ, smartphone phổ biến và các nền tảng số (Facebook, TikTok, YouTube, ChatGPT…) trở thành một phần trong cuộc sống hằng ngày.
Vì vậy, Gen Z sở hữu những đặc điểm rất phù hợp với ngành Công nghệ thông tin (CNTT):
- Tư duy nhanh nhạy, thích khám phá.
- Khả năng thích ứng công nghệ mới.
- Sẵn sàng thử nghiệm nhiều môi trường làm việc khác nhau.
- Ưa tính tự do, linh hoạt, có thể làm việc từ xa.
- Chính những yếu tố này khiến nhóm nghề liên quan đến lập trình, dữ liệu và công nghệ trở thành sự lựa chọn hàng đầu của Gen Z.
Vì sao ngành Lập trình máy tính trở thành xu hướng?
Nhu cầu nhân lực tăng mạnh
Theo báo cáo Vietnam IT Market Outlook 2024–2025, thị trường CNTT Việt Nam thiếu khoảng 150.000 nhân sự/năm, đặc biệt ở các mảng: Lập trình Web, Lập trình phần mềm, Phát triển ứng dụng di động, Kiểm thử phần mềm (Tester), Phát triển hệ thống thông minh sử dụng AI. Điều này có thể đồng nghĩa: Học CNTT không lo thất nghiệp. Thậm chí với sinh viên mới ra trường, mức lương khởi điểm cũng khá cao (từ 10-20 triệu/tháng).
Thu nhập cao, phù hợp kỳ vọng của Gen Z
Khảo sát từ TopDev chỉ ra rằng mức lương trung bình ngành lập trình trong năm 2024 dao động từ 10-60 triệu/tháng. Đặc biệt, Gen Z thích tự do tài chính, thích đầu tư bản thân và trải nghiệm. Nghề lập trình mang lại thu nhập ổn định và có thể tăng đều nếu chăm chỉ phát triển kỹ năng.
Môi trường làm việc linh hoạt
Gen Z ngày nay thường ưu tiên môi trường công việc: Thoải mái, không gò bó, hạn chế họp hành không cần thiết, có thể làm ở nhà, quán cà phê, hoặc co-working space... Ngành lập trình đáp ứng hoàn toàn điều này.
Nhiều lập trình viên Gen Z ở Việt Nam đang làm cho doanh nghiệp nước ngoài, nhận lương USD mà không rời khỏi TP.HCM, Đà Nẵng hay Hà Nội.
Được tạo ra sản phẩm và dùng sản phẩm do chính mình xây dựng
Đây là lý do rất lớn để Gen Z chọn lập trình: được nhìn thấy kết quả ngay.
Ví dụ thực tế từ sinh viên FPT PolySchool: Một nhóm sinh viên FPT PolySchool Nam Định đã lập trình thành công phần mềm quản lý thư viện. Sinh viên tại Hà Nam thiết kế website câu lạc bộ được sử dụng thử nghiệm. Các website thương mại đơn giản (bán sách, bán đồ decor…) do sinh viên làm đã hoạt động tốt.
Việc tự tạo ra sản phẩm khiến Gen Z cảm thấy công việc lập trình thú vị, thiết thực và có giá trị.
Công nghệ mới như AI, Blockchain, IoT khiến nghề lập trình “ngầu” hơn bao giờ hết
Gen Z rất thích công nghệ mới. Nhiều bạn tìm đến nghề lập trình vì tò mò: AI hoạt động thế nào? ChatGPT được tạo ra bằng công nghệ gì? Ứng dụng di động được xây thế nào? Game làm bằng gì?
Lập trình cho Gen Z cảm giác “được chạm vào tương lai”, phù hợp với tính cách thích khám phá, thích thử nghiệm.
Gen Z làm gì trong ngành Lập trình máy tính?
Gen Z có thể chọn nhiều hướng đi khác nhau trong ngành, nhưng phổ biến nhất là:
Lập trình Web (Frontend - Backend): Xây dựng giao diện website; Thiết kế UI/UX; Lập trình chức năng website bằng PHP, JavaScript; Thiết kế cơ sở dữ liệu; SEO, tối ưu hiệu năng.
Phát triển phần mềm (Software Developer): Lập trình Java; Xây dựng ứng dụng quản lý; Lập trình API; Kiểm thử phần mềm; Làm việc trong các dự án chuyển đổi số...phù hợp với những bạn thích xây dựng hệ thống lớn.
Tester (QA/QC): Kiểm thử phần mềm; Viết test case; Báo cáo lỗi...Một vị trí tuyển dụng cực nhiều, phù hợp cho bạn Gen Z cẩn thận, logic.
DevOps – Cloud: Đây là lĩnh vực mới, mức lương cao, phù hợp với những bạn thích kỹ thuật, thích hạ tầng.
Gen Z đang học lập trình ở đâu?
Trong bối cảnh công nghệ phát triển nhanh, Gen Z không chỉ tiếp cận lập trình qua sách vở mà đang tìm đến những môi trường linh hoạt, thực tế và gần doanh nghiệp. Dựa trên khảo sát của TopDev và VietnamWorks năm 2024, hơn 68% người trẻ chọn học lập trình ở những mô hình đào tạo ứng dụng, thay vì chỉ học lý thuyết truyền thống. Vậy Gen Z đang học lập trình ở đâu?
Các học viện, trung tâm đào tạo lập trình thực chiến
Đây là lựa chọn phổ biến nhất cho Gen Z vì: Lộ trình ngắn hạn, linh hoạt thời gian. Nội dung sát nhu cầu tuyển dụng (Web, Mobile, Tester, Java Developer…). Nhiều dự án thực hành ngay từ buổi đầu.
Một số học viện tiêu biểu: CodeGym, MindX, FUNiX, Cybersoft,… đều tập trung vào trải nghiệm thực hành và hướng dẫn 1-1 với mentor.
Tuy nhiên, nhược điểm là thiếu nền tảng kiến thức rộng, khó tiến xa nếu không tự học thêm.
Đại học đào tạo chuyên sâu CNTT
Nhiều Gen Z vẫn lựa chọn đại học như: Đại học Bách Khoa, PTIT, Đại học FPT, Đại học Công nghệ (ĐHQGHN)…
Điểm cộng: kiến thức nền tảng vững, cơ hội nghiên cứu, bằng cấp chuẩn.
Điểm trừ: ít thực hành, nhiều lý thuyết, thời gian đào tạo dài hơn.
Gen Z thường chọn mô hình “kép”:
Học đại học + học thêm khóa lập trình thực chiến hoặc tự làm dự án để tăng khả năng xin việc.
Học lập trình online theo trào lưu
Gen Z tiếp cận lập trình từ rất sớm nhờ các nền tảng online như: Udemy, Coursera, FreeCodeCamp, W3Schools, YouTube..
Ưu điểm: miễn phí hoặc chi phí thấp, học mọi lúc mọi nơi.
Nhược điểm: không có người hướng dẫn 1-1, khó duy trì kỷ luật
Tự học & học qua cộng đồng
Gen Z thích tính tự do, vì thế nhiều bạn tự học bằng cách: Tham gia cộng đồng lập trình trên Facebook, Discord. Thử sức hackathon, cuộc thi công nghệ. Thực hành qua các dự án nhỏ: thiết kế web CV cá nhân, app ghi chú, game mini bằng JavaScript.
Cách học này phù hợp với Gen Z yêu sáng tạo, nhưng vẫn cần môi trường chuyên nghiệp để phát triển kỹ năng bài bản.
Các trường học định hướng
Đây là xu hướng tăng rất mạnh, đặc biệt với học sinh sau THCS, THPT và sinh viên năm nhất.
FPT PolySchool là một trong những mô hình được Gen Z lựa chọn nhiều. Tại FPT PolySchool sinh viên học ngành Lập trình máy tính ngay từ sau THCS theo hướng Thực học – Thực nghiệp.
Điểm mạnh mà Gen Z đánh giá cao:
- 70% thời lượng thực hành: Sinh không chỉ “nghe giảng” mà được làm sản phẩm thực, áp dụng phương pháp Agile như doanh nghiệp.
- Học theo dự án, có sản phẩm cuối kỳ: Website bán hàng; Web app quản lý; Phần mềm quản lý thư viện; Giao diện UI/UX được dựng bằng Figma; Nhiều sản phẩm của sinh viên FPS được doanh nghiệp đánh giá có thể sử dụng trong thực tế.
- Phương pháp học linh hoạt phù hợp tính cách Gen Z: Học tại phòng học tiêu chuẩn, trải nghiệm thực tế tại doanh nghiệp, hệ thống LMS học online mọi lúc, giảng viên hướng dẫn.
Ngành Lập trình máy tính trở thành lựa chọn hàng đầu của Gen Z không phải ngẫu nhiên. Đây là ngành nghề mang lại thu nhập cao, tính tự do lớn, môi trường sáng tạo và cơ hội phát triển không giới hạn.
FPT PolySchool với chương trình đào tạo theo dự án, hai chuyên ngành rõ ràng và phương pháp học linh hoạt là nơi Gen Z có thể bắt đầu hành trình công nghệ của mình một cách bài bản và hiệu quả nhất.
| Là mô hình giáo dục trực thuộc Tập đoàn FPT, FPT PolySchool hiện đang triển khai chương trình đào tạo dành cho học sinh sau tốt nghiệp THCS với 6 ngành học mũi nhọn: Lập trình máy tính, Công nghệ thông tin, Thiết kế đồ họa, Quản trị kinh doanh, Quản lý vận tải và dịch vụ logistics và Quản trị khách sạn cùng 9 chuyên ngành bắt nhịp xu thế thị trường. Trải qua hơn 5 năm hình thành và phát triển, nhà trường đã xây dựng mạng lưới kết nối với hơn 2.000 doanh nghiệp, có mặt tại 18 tỉnh thành trên toàn quốc và đạt tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp có việc làm lên tới 97,7% - một con số ấn tượng khẳng định niềm tin và chất lượng. Đăng ký FPT PolySchool ngay hôm nay để trở thành sinh viên FPT PolySchool sau tốt nghiệp THCS tại đây: https://bit.ly/FPS2026 hoặc qua hotline 0963.400.865. |
Các thông tin liên quan:
