“Tuyển sinh vào lớp 10” cuộc thi hay cuộc chiến?

Hàng năm mỗi học sinh lớp 9 lại có thêm một mùa, đó chính là “mùa thi” tuyển sinh lớp 10. Hễ vào mùa ấy, biết bao học sinh dù chỉ mới 15 tuổi nhưng lại phải gánh trên mình bao áp lực. Thí sinh, phụ huynh và nhà trường lại loay hoay với những buổi tư vấn chống trượt và rồi hàng loạt lò luyện thi, khóa học cứ như “được mùa” khi thi nhau sáng đèn hàng đêm để giúp các sĩ tử đỗ vào nguyện vọng đã ghi. Rồi hình ảnh các em vật vờ sau các ca luyện thi từ sáng sớm đến tối mịt là điều dễ thấy.

Rẽ phải lại trái ngang

Chỉ với bài thi của 3 môn toán, văn và ngoại ngữ trong vỏn vẹn mấy mươi phút đầy áp lực sẽ quyết định xem, liệu có thể cho mình cơ hội đạt được một tấm vé đi tiếp vào trường THPT công lập hay không.  

Theo chuyên gia tâm lý Hoàng Anh Tú (Anh Chánh Văn) chia sẻ: “Kỳ thi vào 10 lại bắt đầu với những lối rẽ phải từ các cha mẹ và các thầy cô. Là con PHẢI thi đỗ vào 10 nếu không đời con sẽ đi ăn mày. Là con PHẢI chọn nguyện vọng 1 là trường này thì mới đỗ, nhà trường còn có cái báo cáo thành tích. Là con PHẢI đỗ trường công chứ cha mẹ chả có tiền cho con học trường tư đâu. Nếu trượt, con PHẢI bỏ học hoặc học ở những ngôi trường chất lượng kém. Nên bao đứa trẻ áp lực vô cùng”. 

Vậy liệu có bao nhiêu học sinh đang phải ngày ngày ôn luyện, để tìm cho mình một tấm vé vào ngôi trường mới. Hay đôi khi chỉ là làm theo những gì mà phụ huynh đang sắp đặt, như một người đang đi theo con đường mòn do người khác vạch sẵn dẫu biết rằng vẫn còn có nhiều con đường khác phù hợp hơn để đi. “Có những đứa trẻ chọn RẼ TRÁI, chẳng cần biết đúng sai, miễn là không theo ý cha mẹ, thầy cô là được. Nên nhớ, đó cũng là đặc tính của tuổi mới lớn: Muốn khẳng định bản thân. PHẢI chống đối đến cùng với cha mẹ, thầy cô để được là chính mình. PHẢI sống cuộc đời của mình nên mình rẽ TRÁI đây”, anh Chánh Văn cho hay. 

Nhưng có mấy bậc phụ huynh dám vượt qua hiệu ứng đám đông, để dũng cảm tìm một lối đi khác phù hợp hơn cho con mình. Liệu rằng đó là bởi chính kiến của phụ huynh đang lo lắng sợ con trẻ bồng bột ở cái tuổi 15. Hay do chính cha mẹ đang băn khoăn, mình có quá khác lạ khi đi con đường khác lối mòn mà nhiều người xem là chân lý. 

Cũng theo anh Chánh Văn: “Chúng ta quen với việc được rẽ phải cả khi đèn đỏ. Chúng ta quen với những rẽ phải như tất lẽ dĩ ngẫu. Đến nhắm mắt cũng thấy rẽ phải là điều hiển nhiên trước mỗi ngã rẽ cuộc đời. Cứ giống mọi người thôi. Nên cả khi rẽ phải đường đông tắc thì mọi cha mẹ vẫn kiên quyết bắt con rẽ phải. Kiểu thà trượt trường điểm còn hơn đỗ trường làng. Cha mẹ lo vậy cũng chẳng sai. Bởi một ngôi trường chất lượng đương nhiên là tốt cho con”. 

Vì chạy theo số đông, ngày thi càng đếm lùi, phụ huynh lại càng ép buộc con em mình phải kiệt sức ôn luyện ở các trung tâm luyện thi với hàng tá đề cương, tài liệu hay vùi đầu ôn bài đến đêm khuya, đến nỗi nhiều em vì quá áp lực mà sinh ra những hành động nông nổi và ra đi mãi mãi ở cái tuổi 15 rực rỡ.  

Hướng đi riêng cho con

Con đường tốt nhất chính là con đường phù hợp nhất. Thay vì vùi đầu vào sách vở, rồi bật khóc khi phải nhận kết quả không may trong kỳ thi đầy áp lực. Các bạn hoàn toàn có thể bỏ qua những áp lực ấy, ngồi lại với phụ huynh để tìm ra con đường phát huy được sở trường của bản thân với cách học “thực học - thực nghiệp” gắn liền với mục tiêu nghề nghiệp rõ ràng, thay vì phải mài đũng quần trên ghế nhà trường kiếm từng con điểm một chỉ để hài lòng cha mẹ. 

Việc lựa chọn hệ 9+ là một hướng đi mới, mô hình “học nhanh - làm sớm” này giúp các bạn vừa hoàn thành chương trình phổ thông văn hoá, vừa học cho mình một ngành nghề ở bậc Cao đẳng với quãng thời gian tương đương với các bạn học phổ thông thông thường. Lựa chọn ấy không chỉ giúp cho các bạn học sinh giảm tải áp lực, mà còn có thể tiếp cận với ngành nghề phù hợp để các em sớm kiến tạo tương lai của mình.

Anh Chánh Văn nhận định: “Biết bao đứa trẻ học sinh giỏi cấp tỉnh, cấp huyện cũng đã lựa chọn cơ hội được thực học – thực nghiệp thay vì học thuần tuý để làm đẹp bảng điểm. Nhiều cha mẹ cũng đã tiên phong “ngược dòng” lựa chọn điều tốt cho con thay vì nỗi sợ cần rẽ phải như mọi người”.

Cha mẹ nào cũng mong muốn con mình thật thành công và hạnh phúc trong cuộc sống. Nhưng có phải ai cũng đi theo lối mòn vào cấp 3 thì mới thành công. Thiết nghĩ thành công không chỉ là phải học một ngôi trường thật tiếng tăm hay là phải có những con điểm cao trong học bạ. Mà đôi khi chỉ là, các em được phát huy hết khả năng của mình, được vui vẻ mỗi ngày bên công việc mình yêu thích - đó chính là hạnh phúc trọn vẹn.