“Hóa giải” Vật lí khô khan: niềm vui của cô giáo trẻ khi trò biến công thức thành xe đua, đèn học,… 

Mới ngày nào còn là một thành viên mới của team FPT PolySchool Thanh Hóa, đến nay hành trình của tôi tại đây đã bước sang năm thứ 2. Là một giáo viên trẻ, một năm công tác tại nhà trường vừa qua đã mang lại cho tôi những trải nghiệm vô giá, đặc biệt là khi chứng kiến sự lột xác của các sinh viên K20 sau ba kỳ học. Cảm xúc lúc này là một sự hòa quyện khó tả giữa niềm tự hào sâu sắc, sự xúc động chân thành và niềm tin tưởng mãnh liệt vào tương lai.

Nhớ lại những ngày đầu, các em bước vào lớp với ánh mắt rụt rè, bỡ ngỡ, kiến thức vật lí đối với các em còn là những mảng lý thuyết khô khan. Giờ đây, chỉ sau ba kỳ, tôi thấy rõ các em đã trưởng thành vượt bậc. Sự trưởng thành ấy không chỉ thể hiện qua điểm số cao hơn, những sản phẩm dự án được đầu tư chỉn chu hay khả năng bảo vệ quan điểm tự tin hơn, mà còn ở cách các em tư duy độc lập và giải quyết vấn đề một cách chuyên nghiệp. Các em không còn chỉ là người tiếp thu mà đã trở thành người kiến tạo kiến thức, biết đặt câu hỏi phản biện, kết nối kiến thức liên ngành. Sự nhút nhát ban đầu đã được thay thế bằng sự mạnh dạn, chủ động trong các hoạt động nhóm, thuyết trình và giao tiếp. Tôi đã thấy những em từng sợ nói trước đám đông nay đã tự tin đứng trước lớp thuyết trình bảo vệ sản phẩm dự án của nhóm mình.

Điều khiến tôi xúc động hơn cả, chính là sự thay đổi trong thái độ của các em đối với môn Vật lí. Từ một môn học bị coi là "khó nhằn" hay nặng về lý thuyết, giờ đây, tôi thấy các em hào hứng hơn hẳn với từng bài giảng. Sinh viên không chỉ tiếp thu công thức, mà đã bắt đầu biết cách vận dụng linh hoạt các kiến thức Vật lí vào cuộc sống và các vấn đề thực tiễn.

Tôi đã rất vui khi nghe các em thảo luận sôi nổi, say sưa nghiên cứu để làm ra các dự án ấn tượng: từ việc tính toán lực và phản lực để tạo ra Xe đua phản lực hoạt động hiệu quả, đến việc nghiên cứu và lắp đặt thành công Đèn học điều chỉnh cường độ sáng dựa trên định luật Ohm, hay thậm chí là tạo ra được mô hình Máy phát điện xoay chiều thu nhỏ dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ. Các em đã nhận ra rằng, Vật lí không chỉ nằm trong sách vở mà còn là chìa khóa để giải mã thế giới xung quanh. Sự chuyển đổi từ tâm lý ngại học sang tâm lý chủ động khám phá và ứng dụng chính là thành quả quý giá nhất của quá trình dạy và học này.

Mỗi thành công nhỏ bé của sinh viên, từ việc hoàn thành một dự án khó, đạt giải trong một cuộc thi, cho đến việc tự tìm ra lỗi sai trong bài làm đều là nguồn động viên to lớn, khiến tôi cảm thấy công việc mình đang làm thực sự ý nghĩa và cao cả. Những khoảnh khắc này như một lời khẳng định về giá trị của sự tận tâm trong giáo dục.

Nhìn thấy ánh mắt rạng ngời của các em, tôi cảm nhận được một nguồn năng lượng mới để tiếp tục học hỏi, nghiên cứu và truyền lửa. Tôi tin tưởng rằng, với nền tảng kiến thức và tinh thần đã được vun đắp trong ba kỳ học này, các em sẽ tiếp tục vươn xa và trở thành những công dân có ích cho xã hội.

Thế nhưng, có một thứ cảm xúc còn sâu sắc hơn cả niềm tự hào khi thấy các em lớn lên, đó là sự xúc động đến nghẹn lòng khi nhận được tình cảm yêu mến từ những sinh viên dù không còn học với mình nữa.

Niềm hạnh phúc lớn nhất của người giáo viên là khi nhận được một tin nhắn hỏi thăm bất ngờ, một lời chúc ý nghĩa nhân dịp lễ, hay thậm chí là một cuộc gọi chỉ để nói "Cô còn nhớ con không ạ?" từ một sinh viên cũ. Đó là khoảnh khắc mà trái tim người giáo viên như được sưởi ấm hoàn toàn. Những lời tri ân, những câu chuyện về việc các em đã áp dụng thành công kiến thức cô dạy vào cuộc sống chính là lời khẳng định mạnh mẽ nhất: dấu ấn của sự tận tâm, của những bài giảng và tình yêu thương đã không hề phai nhạt. Khoảnh khắc ấy, mọi mệt mỏi, mọi áp lực của nghề dường như tan biến hết, chỉ còn lại sự xúc động và niềm tự hào vô bờ. Tình cảm ấy trở thành nguồn động lực vô giá, tiếp thêm sức mạnh và niềm tin để tôi tiếp tục cống hiến cho sự nghiệp trồng người.

Người ta thường nói: “Nghề giáo là nghề đưa đò.” Mỗi năm, tôi lại đưa một chuyến đò mới sang sông, tiễn những khuôn mặt thân quen bước vào hành trình trưởng thành. Thế nhưng, chỉ ai từng đứng lớp mới hiểu, đó không chỉ là những chuyến đò mà là những lát cắt thời gian, là từng mảnh ký ức đan dệt vào cuộc đời người dạy. Mỗi thế hệ học trò đến, mang theo sự hồn nhiên, năng lượng, câu chuyện và tính cách riêng; rồi khi rời đi, lại để lại trong lòng tôi những cảm xúc khó gọi thành tên.

Tôi có thể không nhớ trọn vẹn tên của hàng trăm học trò từng dạy, nhưng lại nhớ rất rõ về những khoảnh khắc làm trái tim mình rung lên: một học trò nhút nhát ngày nào bỗng dũng cảm giơ tay phát biểu lần đầu; một bạn bướng bỉnh khiến tôi phải phiền lòng rất nhiều, nhưng nhiều năm sau lại quay về và nói câu: “Con cảm ơn cô, ngày đó cô không bỏ con.” Chính những khoảnh khắc ấy khiến tôi tin rằng mọi nỗ lực, mọi kiên trì và mọi hy sinh của mình đều có ý nghĩa.

Mỗi lớp học trò mang đến cho tôi một câu chuyện riêng. Có lớp nghịch đến mức khiến tôi “bất lực” không biết nên khóc hay nên cười, vậy mà sau này nhớ lại, lại thấy đó là kỷ niệm đáng yêu nhất. Có lớp lại ngoan đến mức khiến tôi ước rằng thời gian có thể chậm lại, để được bên nhau thêm một chút nữa. Có những học trò khiến tôi phải trăn trở nhiều đêm, sợ răn đe quá thì tổn thương, mà nhẹ lòng quá thì các em không tiến bộ. Nhưng rồi khi nhìn thấy các em trưởng thành, sống tử tế, biết yêu thương và biết lựa chọn con đường đúng, lòng tôi lại ấm đến lạ.

Dù tôi vẫn tiếp tục đứng lớp, tiếp tục đồng hành cùng thế hệ học trò mới, nhưng mỗi khi nhìn lại, những lứa học trò cũ vẫn để lại một góc rất riêng trong trái tim. Một góc của năm tháng đầy tiếng cười, những lần phạt cả lớp chạy sân trường, những buổi chép phạt cả trang vở, hay cả những giọt nước mắt trưởng thành trong ngày chia tay cuối năm. Những ký ức ấy không mất đi, chỉ là được xếp lại thật trân trọng, như những mùa hoa phượng cũ vẫn còn phai nhẹ màu trên trang lưu bút thời học trò.

Tôi không giữ học trò ở lại bên mình, bởi bản chất của giáo dục là giúp các em bay cao, bay xa. Nhưng tôi luôn giữ cho mình một cánh cửa mở, để khi các em quay về, lúc thành công, lúc mệt mỏi, hoặc chỉ đơn giản muốn tìm một nơi bình yên để “được là mình”, tôi vẫn luôn ở đó. Bởi với tôi, mỗi thế hệ học trò không chỉ là một lớp học, không chỉ là một năm giảng dạy, mà là một phần cuộc đời - một phần trưởng thành của chính tôi trong hành trình làm người gieo hạt.

Trong vai trò là người đồng hành, tôi hứa sẽ tiếp tục là người dẫn dắt, truyền cảm hứng và là điểm tựa vững chắc cho những chặng đường phát triển sắp tới của các thế hệ sinh viên tiếp theo. Hành trình giáo dục là một dòng chảy không ngừng, và niềm hạnh phúc của người giáo viên chính là được chứng kiến những mầm non mình chăm sóc lớn lên, tỏa sáng và mãi mãi nhớ về người đã gieo những hạt giống đầu tiên!

Vũ Trịnh Vân Anh